مدیریت مخزن

مدیریت مخازن هیدروکربنی

فرآیند مدیریت مخزن  در مورد بهترین تصمیم گیری ممکنه برای یک توسعه یک مخزن که توسط مجری طرح برای رسیدن به هدف و اجرای این این تصمیم می باشد. توانایی ایجاد  بهترین تصمیم مدیریت مخزن متکی به توانایی پیش بینی نتایج اجرای این تصمیم ها می باشد.

فرآیند مدیریت مخزن شامل مراحل زیر می باشد:

1-    گردآوری داده ها

2-    تفسیر انواع داده ها

3-    ادغام همه داده در یک مدل یکپارچه

4-    محاسبه رفتار مدل مخزن توسط شبیه ساز مخزن

5-    اعتبار سنجی مدل توسط انطباق تاریخچه

6-    ادغام مدل مخزن با مدل چاه و تهسیلات سرچاهی

7-    استفاده از شبیه ساز یکپارچه در محاسبه ذخیره و تولید مخزن

8-    ارزیابی سناریوهای توسعه ای مختلف

سناریوهای مدیریتی از جنبه های فنی،اقتصادی،آنالیز ریسک و زیست محیطی و سرمایه گذاری قابل بررسی می باشد که بصورت یکپارچه توسط متخصصین مختلف مورد مطالعه قرار میگیرد.

خواص سیال مخزن

سیال هر مخزن بستگی به دما و فشار آن دارد. انواع مخازن بر حسب سیال آنها عبارتند از:

- مخزن گاز خشک

-مخزن گاز تر

-مخزن گاز میعانی 

-مخزن نفت سبک یا فرار

-مخزن نفت سنگین

نمونه گیری سیال مخزن از به دو صورت ته چاهی یا سرچاهی انجام می شود. نمونه سیال مخزن برای انجام تست های PVT در آزمایشگاه انتقال داده می شود و خصوصیات

سیال مخزن مشخصه سازی می شود.

مدل های سیال مورد استفاده در شبیه سازی مخزن

- مدل نفت سیاه (برای مخازن گاز خشک و ........

- مدل ترکیبی( مخازن نفت فرار و مخازن گاز میعانی و ..........

برای شبیه سازی مدل سیال مخزن با استفاده از داده های PVT آزمایشگاهی  توسط نرم افزارهای مدلسازی سیال مخزن مانند PVTi وPVTsim  استفاده می شود.

این شبیه ساز ها بر اساس معادله حالت مدل سیال مخزن را می سازند.

چاه آزمایی

چاه آزمایی یا آزمایش چاه (Well Test)

عملیات چاه آزمایی شامل اندازه گیری دبی و فشار چاه طی زمان می باشد. تست های چاه آزمایی ممکن است اندازه گیری تغییرات فشار در زمان بسته بودن چاه یا باز بودن چاه برای دوره زمانی مشخص انجام شود. متداول ترین تست های چاه آزمایی عبارتند از:

- ساخت فشار (Build UP test)

-کاهش فشار(Draw down test)

آزمایش سازند ، تست سازند (Formation Test)

-آزمایش ساق مته (DST)

اهداف چاه آزمایی

- اندازه گیری فشار اولیه مخزن

-تخمین ضریب پوسته و تراوایی متوسط مخزن

-نمونه گیری سیال مخزن

- تشخیص ناهمگنی های (مثلا گسل) و مرزهای مخزن

روش های ازدیاد برداشت حرارتی

روش های ازدیاد برداشت حرارتی معمولا برای بازیافت نفت از مخازن نفت سنگین یا بیتومن استفاده می شود.

روش های حرارتی عبارتند از:

- تزریق بخار(Steam injection)

-احتراق درجا یا سیلابزنی آتش(In-situ combustion or Fire flooding)

-تزریق آب داغ(Hot water Flooding)

-تزریق بخار به کمک ریزش ثقلی (SAGD)

روش تزریق بخار متداول ترین روش ازدیاد برداشت حرارتی می باشد.

کشور ایران منابع نفت سنگین زیادی از جمله کوه موند، میدان سروش ، میدان فرداسی و پایدار دارد.

تزریق دی اکسید کربن

تزریق دی اکسید کربن در مخازن نفت برای ازدیاد برداشت

ذخیره سازی دی اکسید در مخازن نفت و گاز

تزریق دی اکسیدکربن از دو جنبه اهیمت دارد که یک جنبه آن بعنوان روش ازدیاد برداشت تزریق گاز و جنبه دیگر ذخیره سازی آن در سازندهای زمین شناسی به منظور کاهش آن در سطح زمین می باشد.

تزریق گاز دی اکسیدکربن در دو حالت  امتزاجی و غیرامتزاجی برای ازدیاد برداشت نفت در مخازن انجام می شود.

امتزاج پذیری دی اکسیدکربن با نفت مخزن بستگی به دما، فشار و ترکیب سیال دارد.

ذخیره سازی دی اکسیدکربن در مخازن تخلیه شده، در آبده مخازن و ........ قابل انجام می باشد.

شبیه سازی دی اکسیدکربن به روش ترکیبی توسط ایکلیپس 300 و یا ماژولGEM ازCMG امکان پذیر می باشد.